تمامی موجودات جاندار جهان دارای نام های علمی مشخص هستند که کم وبیش نشان دهندهٔ اوضاع و احوال آنهاست. این نام ها و واژه های علمی برای عامهٔ مردم مفهوم نیست و غالباً گیج کننده نیز هست.

 


تمامی موجودات جاندار جهان دارای نام های علمی مشخص هستند که کم وبیش نشان دهندهٔ اوضاع و احوال آنهاست. این نام ها و واژه های علمی برای عامهٔ مردم مفهوم نیست و غالباً گیج کننده نیز هست. اما در مورد جانوران دریائی واژهٔ علمی ”سفالوپود“ به معنای سرپایان برای هر کس واضح و روشن است و روشنگر وضع جانورانی نظیر اختاپوس ها و اسکوییدهاست که در این راسته قرار دارند. زیرا این جانوران در نظر اول مجموعه ای از پا و سر به چشم می آیند، در حالیکه این چنین نیست و همه دارای بخش های مختلف یک بدن کامل و اندام های درونی آن هستند. با این تفاوت که نحوهٔ قرار گرفتن بخش های مختلف بدنشان به گونه ای است که انسان نمی تواند بفهمد که سر حیوان کجا و بدنش کجاست.
از ویژگی های سرپایان، داشتن چندین شاخک یا بازوی حساس (هشت تا در اختاپوش و ده تا در اسکوییدها) دهانی منقاری شکل و چشمانی خمار آلود و کاملاً شبیه انسان است.
گونه های اختاپوس ها و اسکوییدها از نظر اندازه تفاوت های زیادی با هم دارند و از چند سانتی متر تا حدود ۲۰ متر متغیر هستند. این جانوران نزدیک به ۴۰۰ میلیون سال قبل به وجود آمده اند و اینک یکی از فراوان ترین جانوران دریائی به شمار می روند. از خطرناک ترین گونه های تیرهٔ سرپایان گونه ای جانور غول آسا به نام اسکویید و گونه ای اختاپوس سمی طوق آبی هستند که برای انسان خطرناک اند.
● دایناسورهای دریائی
دریانوردان از قرن ها پیش به وجود اسکوییدهای غول آسا واقف بودند و روبه رو شدن این افراد با این غول های به راستی غظیم الجثه، موجب پیدایش داستان ها و افسانه های زیادی شده است اما فقط تقریباً در این ۱۰۰ سال اخیر دانشمندان به خطر حتمی این جانور برای انسان پی برده اند. در سال ۱۸۸۸ میلادی امواج دریا اسکویید مرده ای را بر روی شن های ساحلی زلاندنو انداخت که ۱/۱۷ متر طول داشت و طول بازوهای او به ۵/۱۰ متر می رسید. البته ما اینک شواهد و مدارکی در دست داریم که نشان می دهد اسکوییدهائی به مراتب بزرگ تر از این در اعماق دریاها زندگی می کنند که خوشبختانه محل زندگی آنها جائی است که احتمال روبه رو شدنشان با انسان وجود ندارد. همچنین در شکم والی که شکار شده بود دو بازوی بلعیده شده ی یک اسکویید پیدا شد که هر کدام ۶/۱۲ متر طول داشتند. دانشمندان محاسبه کردند که این بازوها باید متعلق به اسکوییدی به طول ۲۰ متر و به وزن ۴۰ تن باشد.
اسکوییدهای غول آسا به هر موجودی که بر سر راهشان قرار بگیرد حمله می کنند و با کمک بازوهای بلند و پرقدرت خود طعمه را گرفته و به داخل دهان خود که بی شباهت به منقار طوطی نیست می برند و او را قطعه قطعه می کنند.
اسکوییدها از خویشاوندان حلزون هستند ولی صدف ندارند در عرض یک بافت نگه دارندهٔ سفت و شاخی، در داخل بدن کیسه ای خود دارند که این بافت قلم نام دارد. بیشتر اسکوییدها با بیرون راندن آب به جلو حرکت می کنند و همین عمل باعث حرکت سریع آنها می شو. آنها می توانند تا فاصلهٔ ۲۰ متر یا بیشتر بر روی موج ها جهشی پرواز گونه داشته باشند.
دشمن طبیعی اسکویید غول آسا گاو عنبر (وال عنبر) است که به نوبه ٔ خود از بزرگ ترین موجودات کره ٔ زمین به حساب می آید و در هر کجا با اسویید روبه رو بشود با او به نزاع می پردازد. زیرا این دو حیوان متقابلاً از هم تغذیه می کنند. نبرد این دو موجود غول آسا در اعماق دریا بدون شک باید یکی از مخوف ترین نزاع هائی باشد که در جهان بین دو موجود زنده روی می دهد.
از روی آثار و شواهد به دست آمده از یک چنین نزاع هائی می توان پی برد که در اعماق دریاها اسکوییدهائی با جثه های وحشتناک وجود دارند. جای اندام های مکندهٔ یک اسکویید معمولی ۱۵ متری که دارای لبهٔ دندانه دار است، روی بدن یک وال ۸ تا ۱۰ سانتی متر فرو می رود و شکارچیان، وال هائی شکار کرده اند که حلقه های مکنده ای به قطر ۴۵ سانتی متر روی بدنشان بوده است. اندام های مکنده ای به این قطر باید متعلق به اسکوییدی به طول لااقل ۶۰ متر باشد.
ویلیام جی. کرومی نویسندهٔ معروف کتاب های علمی در کتاب مستند خود به نام دنیای زندهٔ دریا می نویسد که اسکوییدهای غول آسا عظیم ترین، چابک ترین و خوفناک ترین بی مهره های جهان هستند. او اضافه می کند که انواع بزرگ آن چنان غول آسا هستند که دایناسورهای ماقبل تاریخ در مقابلشان گربهٔ کوچکی بیش به شمار نمی آیند. وی اسکوییدها را در ردهٔ جانوران آدمخوار جای داده و آنها را به این صفت می نامد.
● هشت پای گوشه گیر
اختاپوس یکی از باهوش ترین بی مهرگان جهان است. بخش اصلی بدن اختاپوس کیسه ای از پوست و ماهیچه است. در درون این کیسه آب شش ها و سایر بخش های نرم بدن قرار دارد. در جلو، سر به یک طرف کیسه چسبیده است. هنگامی که دهانهٔ کیسه باز است آب وارد می شود و اکسیژن به آب شش ها می رسد. سپس کیسه می تواند به دور گردن فشرده شود و آب را از راه لوله ای با فشار به بیرون بفرستد. فوارهٔ آب نسبتاً قوی است و در نتیجه اختاپوس با فشار به جلو رانده می شود و می تواند خیلی سریع حرکت کند. دستان اختاپوس بسیار دراز است و تا هر جا که بخواهد کش می آید. به همین دلیل این جانور می تواند طعمه های خود را غافل گیر کند.
او جانوری است که همیشه تنها زندگی می کند و در عمل دیده شده است که از روبه رو شدن با انسان ابا دارد البته تا هنگامی که احساس خطر نکرده و امنیتش تهدید نشده باشد، چرا که در صورت بروز حادثه آی در مقابل او، شانس زنده ماندن تقریباً هیچ می باشد. بسیاری از گونه ها اختاپوس ها به قدری نیرومند هستند که می توانند انسانی را زیر آب نگه دارند تا خفه بشود. بیشتر اختاپوس ها سمی هستند ومی توانند از سم خود برای از پا در آوردن طعمه استفاده کنند. سم اختاپوس در بزاق دهان او قرار دارد.
وقتی اختاپوس مورد حملهٔ جانوران قرار می گیرد ابتدا خود را به رنگ محیط در می آورد، سپس مایع مرکب مانندی از خود ترشح می کند که آب اطرافش را کدر می سازد و مانع می شود که جانور مهاجم او را تشخیص بدهد.
اختاپوس جانوری گوشه گیر است که تنها به هنگام مهاجرت های سالیانه و دوره ٔ کوتاه جفت گیری دور هم جمع می شوند. اختاپوس ماده هر بار تا ۱۵۰،۰۰۰ تخم می گذارد که مثل دانه های خوشهٔ انگور به هم چسبیده اند و به صخره های زیر آب می چسبند. او هفته ها، تا بارور شدن تخم ها، از آنها مراقبت می کند و آنها را با کمال دقت تمیز نگاه می دارد. از این رو فرصت به دست آوردن طعمه را پیدا نمی کند تا جائی که غالباً تا بارور شدن تخم ها، از گرسنگی تلف می شود.
غیر از اختاپوس طوق آبی که زهرش برای انسان کشنده است، بقیهٔ اختاپوس ها، حتی گونه های کوچک آنها می توانند از راه نگه داشتن غواصان در زیر آب موجب مرگ آنها بشوند.
اختاپوس ها در تنهائی می میرند و در هنگام مرگ ضجه های زهرآلود و سوزناکی سر می دهند. بسیار پیش می آید که اختاپوس ها به دلیل پرخوری می ترکند و گاه برخی از آنها به نحو مضحکی در زیر خروارها اشیائی که به خود آویزان کرده اند یا با خود حمل می کنند، مدفون می شوند.

__________________

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: